Een van de bekendste upgrades voor een BMW 2002 is het inbouwen van een 5-versnellingsbak. De 5-versnellingsbak voor de BMW 02 is er in 2 soorten:
- Getrag 235 – Sportbak ook wel dogleg genoemd.
- Getrag 245 – 5-versnellingsbak met overdrive
De Getrag 235 5-versnelling sportbak
De 5-versnellingsbak sportbak is voor de sportieve rijder. Hij brengt het toerental niet omlaag maar zorgt ervoor dat je sneller op- en terug kunt schakelen. Deze versnellingsbak is origineel voor de BMW 02 geleverd. Tegenwoordig is dit een peperdure versnellingsbak. Op mijn eigen Touring heb ik deze bak gemonteerd. Deze versnellingsbak is eigenlijk vooral geschikt voor motoren met extra vermogen of waar mee geracet word.
De 5-versnellings sportback heeft de onderstaande overbrenging:
- 3.368
- 2.16
- 1.579
- 1.241
- 1.0
Nadeel van deze versnellingsbak is dat er vaker iets mee is. Reparaties zijn dan direct duur omdat de onderdelen moeilijk te krijgen zijn.
De Getrag 245 5-versnellingsbak met overdrive
De 5-versnellingsbak met overdrive is bedoeld voor de rijder die meer comfort wil hebben en ook benzine wil sparen. Bij rijden op de snelweg kun je met deze versnellingsbak de toeren bij 120 kilometer per uur met ongeveer 800 toeren omlaag brengen. Dit scheelt veel geluid en ook kun je zo benzine besparen. Dit is de versnellingsbak die veruit het meest gebruikt wordt om in te bouwen.
De 5-versnellingsbak met overdrive heeft de onderstaande overbrenging:
- 3.68
- 2.0
- 1.33
- 1.0
- 0,806
Deze versnellingsbak is niet origineel geleverd voor de BMW 2002/E10. Hij is gemaakt voor de BMW E21 (de eerste 3 serie) en ook voor de E12 (de eerste 5 serie). In deze auto’s zaten wel dezelfde M10 motoren als in de BMW 02. Hij past dus zonder problemen op het motorblok. Je ziet hier ook na het inbouwen niets van. De uitdaging van de ombouw naar de 5-versnellingsbak zitten in het gedeelte achter het motorblok.
Voordeel van deze versnellingsbak ten opzicht van de sport-versnellingsbak is dat hij eigenlijk onverwoestbaar is. Hij is ook makkelijker te vinden en veel goedkoper. Voor de kleinere motoren van de 1502, 1602 en 1802 is de 5-versnellingsbak minder geschikt. Er blijft dan in de 5e versnelling te weinig vermogen over.
Voor de ombouw naar een 5 versnellingsbak moet het onderstaande gebeuren:
- 5-versnellingsbak met cardan vinden
- Tunnel van de versnellingsbak uitkloppen
- Schakel Console en schakelstang inkorten
- Steun voor de schakel console inkorten
- Aangepaste kabel aan koppeling cylinder monteren
- Langere kilometerteller kabel monteren
- Aangepaste hardyschijf monteren
- Steun voor de langere versnellingsbak maken en monteren
- Cardanas inkorten
- Ingekorte cardanas laten balanceren
Tunnel voor versnellingsbak uitkloppen
Aan de 5-versnellingsbak voor de BMW E21 zit een koppeling cylinder op twee tapeinden geschroefd, dat is ook de reden waarom de tunnebak moet worden uitgeklopt. BMW onderdeelnummer voor deze koppeling cylinder is 21521157212. Met een rubberen hamer kun je de tunnel een klein beetje uitkloppen en dan past hij wel.
Schakel Console en schakelstang inkorten
Omdat de 5-versnellingsbak langer is moet de bestaande schakel console ingekort worden. Daardoor moet ook de schakelstang ingekort worden. De 5-versnellingsbak is 8,9 centimeter langer dan de 4-versnellingsbak en de schakel console en de schakelstang moesten dus met deze lengte ingekort worden. Uit beide onderdelen moet dus een stukje geslepen worden. Daarna moet alles weer netjes aan elkaar gelast worden.
Steun voor schakel console inkorten
De steun voor de schakel console moet ook ingekort worden door de langere 5-versnellingsbak. Deze steun duwt de schakel console tegen het dak van de tunnelbak. Bij de E21 wordt de schakel console door de tunnel van de versnellingsbak vast geschroefd. Bij de BMW 02 is er een stang die het geheel tegen het dak van de tunnelbak duwt. Tussen de versnellingsbak en de console zit nog een stuk schuimrubber. Voor de BMW 02 is dit maar een mager sponsje. Bij de E21 is het een dik stuk schuimrubber. Origineel is het niet maar waarschijnlijk isoleert het schuimrubber uit de E21 beter dan het schuimrubber uit de BMW 2002.
Aangepaste leiding aan koppeling cylinder monteren
Vanwege een andere koppeling cylinder op de 5-versnellingsbak heb je een aangepaste flexibele leiding nodig tussen de versnellingsbak en de master cylinder die door het koppelingspedaal wordt bediend. Het BMW onderdeelnummer voor deze leiding is 21521120306, hierna nog een korte koperen remleiding van de flexibele leiding naar de koppeling cylinder buigen. Deze leiding zit aan de bak vast geschroefd.
Langere teller kabel monteren
De kilometerteller kabel loopt van de versnellingsbak naar de kilometerteller in je dashboard. Omdat de 5 versnellingsbak langer is moet je hiervoor een langere kilometerteller kabel hebben. Hiervoor kan je die van de automaat gebruiken. Het BMW onderdeelnummer van deze kabel is: 62121351720
Aangepaste hardyschijf monteren
Omdat de 5-versnellingsbak een flens met 3 in plaats van 4 gaten heeft, moet je de hardyschijf vervangen door een hardyschijf met 6 gaten. Het BMW bestelnummer hiervoor is 261111225624. Dit is ook de reden waarom je de cardanas van een E21 moet gebruiken. De flens op deze cardanas heeft ook 3 gaten. Het voordeel van het vervangen van de hardyschijf is dat je er nu mooi bij kunt en je er daarna weer jaren tegen kunt. Mits alles goed uitgelijnd is op elkaar. Anders gaat de hardyschijf er als eerste aan door de spanning die tijdens het rijden tussen de cardanas en de bak ontstaat.
Steun voor de langere versnellingsbak maken en monteren
Omdat de 5 versnellingsbak langer is moet je een aangepaste steun maken of monteren. Je kunt op de bestaande steun een soort U bocht monteren (zie foto). Dit is het minste werk. Je kunt ook een steunpunt in de tunnel van de versnellingsbak lassen of met bouten en moeren door de tunnel bevestigen. Dit is wat meer werk omdat je dan ook de bekleding in je auto moet verwijderen. De laatste oplossing is wel stabieler en minder fout gevoelig.
Cardanas inkorten
Omdat de 5-versnellingsbak langer is dan de originele moet de aandrijfas worden ingekort. Door van een professionele lintzaag gebruik te maken wordt een perfecte rechte zaagsnede verkregen. hiervoor kan het voorste deel van een E21 as dienen. de ingekorte as dient weer aan elkaar gelast te worden. Maak niet de fout de as zover in te korten dan dat de bak langer is want dan zal de as te kort worden. dot komt omdat de 6-gaats hardy schijf van de E21 dunner is dan de originele 8 -gaats van de 02. Goed meten voorkomt een pijnlijke vergissing.
Ingekorte cardanas laten balanceren
Door het inkorten en het lassen is het onwaarschijnlijk dat de ingekorte as netjes in balans is. Door de as te laten balanceren voorkom je onbalans in de cardanas. Je zorgt er zo voor dat de kans op ongewenste trillingen in de auto minimaal zijn.
Het inbouwen en vooral zorgen dat alles mooi in lijn ligt is de grootste uitdaging van de ombouw naar een 5-versnellingsbak. Doe je dit niet goed dan krijg je rare trillingen en geluiden in de auto bij bepaalde toerentallen. Dat verpest je rijplezier behoorlijk.
Zie je op tegen deze operatie? Ik help je graag bij het vinden van een goede 5-versnellingsbak en het inbouwen van deze versnellingsbak in jouw auto.
Mail: jeffrey@bmw02.nl
Heb je een verbetering voor dit artikel? Laat dan zeker even een commentaar achter onderaan het artikel. Ik wens je veel succes met sleutelen!